Τις ημέρες αυτές θυμόμαστε και τιμούμε την επέτειο του «Κινήματος του Ναυτικού» και την διαφυγή του Α/Τ ΒΕΛΟΣ στην Ιταλία.
Σύντομο ιστορικό:
Κατά την διάρκεια της Δικτατορίας (1967 – 1974), το Πολεμικό Ναυτικό προέβη σε πολλές αντιδικτατορικές κινήσεις, με διάφορες μορφές και διακυμάνσεις, οι σημαντικότερες εκ των οποίων ήταν, η επί 5 χρόνια οργάνωση του «Κινήματος του Ναυτικού» και η διαφυγή του Α/Τ ΒΕΛΟΣ στην Ιταλία.
Η ιδιαιτερότητα του Κινήματος του Ναυτικού ήταν ότι οι συμμετέχοντες Αξιωματικοί δεν απέβλεπαν στην κατάληψη της εξουσίας από τους ίδιους, αλλά στην επαναφορά της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας.
Το σχέδιο προέβλεπε τον απόπλου 25 μονάδων κρούσεως του Ναυτικού μας, οι οποίες θα εκκινούντο κατάλληλα ώστε να πιέσουν το Δικτατορικό καθεστώς, να ξεκινήσει τις διαδικασίες, για την ομαλή μετάβαση σε Δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση.
Λίγο πριν εκδηλωθεί, στις 23 Μαΐου 1973, η παραπάνω κίνηση προδόθηκε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα 60 Αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού, 4 στο Στρατού και 4 της Πολεμικής Αεροπορίας, να συλληφθούν, να φυλακιστούν και τελικά να αποταχθούν.
Ενώ συμβαίνουν αυτά στην Αθήνα, ο Αντιπλοίαρχος Ν. Παππάς, Κυβερνήτης του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ, στις 25 Μαΐου ενημερώνει το πλήρωμά του για την κατάσταση, αποφασίζει να αποχωρήσει από την διασυμμαχική άσκηση που συμμετείχε το πλοίο και να καταπλεύσει στο Fiumicino της Ιταλίας.
Τελικά, ο Κυβερνήτης του πλοίου και όσοι δεν είχαν σύζυγο και παιδιά στην Ελλάδα (7 αξιωματικοί και 25 υπαξιωματικοί) έμειναν στην Ιταλία ζητώντας πολιτικό άσυλο από τις Ιταλικές αρχές. Το πλοίο δεν παρεδόθει στους Ιταλούς, παραμένοντας στην Διάταξη Μάχης του Πολεμικού Ναυτικού, απέπλευσε με νέο Κυβερνήτη και το υπόλοιπο πλήρωμά του, συμμετείχε στην υπόλοιπη Νατοϊκή άσκηση και επέστρεψε στην Ελλάδα.
Ο Αντιπλοίαρχος Ν. Παππάς ΠΝ και οι 31 Αξιωματικοί και Υπαξιωματικοί διεμήνυσαν με την πράξη τους αυτή σε όλο τον κόσμο, ότι οι φρουροί της Δημοκρατίας στην Ελλάδα παραμένουν ακοίμητοι. Θύμισαν στον Ελληνικό λαό, ότι αυτός όρισε, πριν χιλιάδες χρόνια, την έννοια της Δημοκρατίας.
Το Α/Τ ΒΕΛΟΣ με την κίνησή του, κατάφερε να ενημερώσει και να αφυπνίσει δυναμικά την παγκόσμια κοινή γνώμη, για την θέληση της πλειοψηφίας των Ενόπλων Δυνάμεων και του ελληνικού λαού, να αποτινάξουν ένα παράνομο και αντιδημοκρατικό καθεστώς που είχε επιβληθεί στην Ελλάδα από λίγους επίορκους Αξιωματικούς.
Μετά την μεταπολίτευση, με ειδικό διάταγμα, όλοι οι αποταχθέντες που συμμετείχαν στο Κίνημα, ανακαλούνται στην ενεργό υπηρεσία και τοποθετούνται σε νευραλγικές θέσεις, κυρίως σε πλοία, ενώ τιμώνται και με ειδικό μετάλλιο από την πολιτεία για την αντιδικτατορική τους δράση.
Το Α/Τ ΒΕΛΟΣ παροπλίστηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1991. Το 1994, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας και του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, χαρακτηρίστηκε ως «Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα», ώστε να διατηρεί άσβεστη την ιστορική μνήμη, για την συμβολή του Πολεμικού Ναυτικού και γενικότερα των Ενόπλων Δυνάμεων στην επαναφορά της Δημοκρατίας στην Ελλάδα.